Noc Biologów na Uniwersytecie Zielonogórskim !

1.Czy mszyce wiedzą, co jedzą ?
2.Życie w kropli wody
3.Świat roślin – blisko, bliżej, najbliżej...
4.Pulp Fiction w świecie zwierząt   
5.Budowanie „świątyni życia",
6.Obudź w sobie Herkulesa!
7.Jak możemy pomóc ptakom w mieście?
8.Historia ukryta w słojach drzew.
Poniżej można zapoznać się z relacjami uczestników. Miłej lektury!

Grażyna Jodko-Turkowska

Historia zawarta w słojach drzew
Dnia 13 stycznia w piątek, byliśmy na Uniwersytecie Zielonogórskim, aby wziąć udział w projekcie pt. „Historia zawarta w słojach drzew”. Na początku zostaliśmy zapoznani z procesem  przygotowania próbek do badań, pobieraliśmy  wywiert z przyniesionego pnia drzewa za pomocą świdra Presslera. Następnie uzyskane wywiertki wklejaliśmy do prawidła i szlifowaliśmy. Na podstawie słojów, mogliśmy dokonać  obliczenia wieku drzewa, liczbę słojów drzewa bielistego i twardzielowego, oraz jak wygląda drewno wczesne i późne.
Wywierta była skanowana i analizowana w programie WinDendro przez prowadzącego. W tym czasie, uczestniczyliśmy w  zaznaczaniu na wywiertce na przygotowanych przez prowadzących kartki z ważnymi historycznymi datami.
Na zakończenie zajęć zobaczyliśmy wynik analizy oraz możliwości wykorzystywania tych danych w nauce i praktyce.

1.OZNACZANIE WIEKU DRZEW
Pomiarem wieku, wysokości oraz przyrostu drzew i drzewostanów zajmuje się dziedzina dendrologii (nauki o drzewach) - dendrometria. Dziedzina ta rozwinęła się wówczas, gdy drewno stało się cennym artykułem.
2.Po co określać wiek drzewa?
- Mierząc wiek drzew można określić szybkość ich wzrostu w poszczególnych okresach życia drzewa, co pozwala na wyciąganie odpowiednich wniosków, co do hodowli poszczególnych gatunków drzew na danym siedlisku.
- W zależności od wieku można prowadzić odpowiednie pielęgnowanie drzew.
- Aby podjąć ochronę cennych drzew i drzewostanów.
3.Obliczanie wieku drzew ściętych.
Najłatwiej obliczyć wiek drzewa na podstawie słojów – przyrostów rocznych. U roślin rosnących w klimacie, gdzie sezon wegetacyjny nie trwa przez cały rok, roczny przyrost drewna nie jest równomierny i składa się z dwóch słojów: jasnego i ciemnego.
Słój jasny powstaje wczesną wiosną, gdy przyrost jest bardziej dynamiczny. Powstające komórki mają duże średnice, cienkie ściany i mało włókien drzewnych.
Słój ciemny powstaje późnym latem, a powstające komórki mają mniejsze średnice, grube ściany i zawierają wiele włókien drzewnych.
Policzenie wieku ściętego drzewa polega na policzeniu liczby słojów. Można do tego celu wykorzystać specjalne urządzenie – mały skaner – połączone z komputerem, który zliczy słoje drzewa, zmierzy ich grubość, a nawet zanalizuje przyrost i strukturę drewna w poszczególnych latach życia drzewa.
4.Określanie wieku drzew stojących.
Najprostsza metoda określenia wieku drzewa stojącego polega na zmierzeniu jego pierśnicy i odczytaniu wieku drzewa z tabeli. Pierśnica drzewa to jego średnica mierzona na wysokości piersi człowieka.
Ze względu na różnice we wzroście osób dokonujących pomiaru przyjęto, że mierzenia pierśnicy należy dokonywać na wysokości 1,3 m od ziemi.
Pierśnicę mierzymy średnicomierzem (olbrzymia suwmiarka), nazywanym potocznie klupą.
Zasady pomiaru:
- Średnicomierz przykładamy prostopadle do osi podłużnej drzewa na wysokości 1,3 m od ziemi.
- Pomiar przeprowadza się z dwóch stron, prostopadle na krzyż, a ostateczny wynik stanowi średnia arytmetyczna obu pomiarów.
- Jeśli na wysokości 1,3 m na pniu drzewa występuje zgrubienie lub zniekształcenie, to mierzymy powyżej i poniżej tej wysokości i wyciągamy średnią arytmetyczną.
- Przy pniach rozwidlonych należy trzymać się zasady, że pień, który rozwidla się powyżej 1,3 m od ziemi mierzymy jako jedno drzewo, natomiast pień, który rozwidla się poniżej 1,3 m od ziemi, mierzymy jako dwa oddzielne drzewa.
5.Czynniki wpływające na przyrost drzewa.

- Na przyrost drzewa istotny wpływ ma żyzność siedliska oraz warunki panujące w poszczególnych latach: temperatura, opady, nasłonecznienie. Oczywiście im korzystniejsze warunki, tym większy przyrost roczny. W skrajnie niekorzystnych warunkach zdarza się, że drzewa nie przyrastają w ogóle.
- Różnice we wzroście i rozwoju są na ogół większe u drzew młodszych.
- Drzewa rosnące samotnie osiągają zwykle większe rozmiary niż drzewa rosnące w lesie.

Różnica między wiekiem rzeczywistym, a określonym na podstawie średnicy drzewa może wynieść nawet 20 lat. Nie ma jednak lepszej, prostszej, nieinwazyjnej metody oznaczania wieku drzew. Dokładniejszej oceny wieku drzew stojących można dokonać przy zastosowaniu sondy Presslera lub rezystografu.1TS :Bartosz Lewandowski, Wiktor Kratzel, Paweł Kędzierzyński

Noc biologów: Życie w kropli wody
Dnia 13.01.2012 na Uniwersytecie Zielonogórskim odbyła się Noc Biologów na której studenci prowadzili godzinie wykłady związane z biologią i ekologią. Nasza trójka uczestniczyła na wykładzie na pod tytułem　"Życie w kropli wody".  Wykład prowadziła mgr Anna Wróblewska i Michał Skulski. Podczas wykładu objaśnione zostały zagadnienia związane z organizmami wodnymi np. podział, wygląd czy życie Pleustonu, Nektonu, Bentosu, Planktonu. Wykład odbył się w sali laboratoryjnej, gdzie dowiedzieliśmy się jak używa się profesjonalnych przyrządów badawczych takich jak binokular, czy mikroskop, oraz jak przygotowuje się preparaty do badania w tych właśnie urządzeniach. Pobieraliśmy własne próbki z akwarium w którym znajdowała się woda pobrana ze zbiornika wodnego w Ochli. Z próbek tych tworzyliśmy preparaty, zawierające żywe organizmy takie jak: euglena czy ważka. W czasie wykładu dostępny był spis organizmów wodnych dzięki któremu mogliśmy sami rozpoznawać i opisywać obiekty obserwacji.  Było to naprawdę ciekawe doświadczenie, a najbardziej interesujące było samodzielne wykonywanie obserwacji od pobrania próbki do opisania organizmu.  W zajęciach uczestniczyli: Karolina Kałdyk, Jacek Soboń, Damian Bojanowski z klasy II TS

„Budowanie Świątynia życia”,

…czyli wykład prowadzony przez Panią dr Ewę Nowacką-Chiari i grupę studentów z Uniwersytetu Zielonogórskiego z wydziału biologii.
W wykładzie i na warsztatach uczestniczyli m.in. uczniowe naszej szkoły z klasy 2TL: Angelika Pawluk, Andrzej Tomaszewski, oraz Natalia Felger.


1. Czym jest i jak określić zdrowie?

Zdrowie jest to przede wszystkim:
- Brak choroby lub niepełnosprawności
- Stan dobrego, fizycznego, psychicznego, duchowego
 i społecznego samopoczucia
- Jest koniecznym warunkiem szczęścia, a jego utrata jest najpoważniejszym czynnikiem nieszczęścia
2. Jakie czynniki decydują o naszym zdrowiu:

- styl życia
- czynniki genetyczne
- warunki środowiska
- służba zdrowia
3. Jakie czynniki środowiskowe mogą mieć wpływ na stan naszego zdrowia i samopoczucia?

- czynniki fizyczne ( położenie geograficzne, klimat, pogoda, natężenie oświetlenia, promieniowanie, hałas, wykonywana praca, przebyte urazy mechaniczne, wypadki)
-czynniki biologiczne (zarazki-bakterie, wirusy i pierwotniaki oraz większe pasożyty).
-czynniki psychiczne (m.in. stresogenne działania środków masowego przekazu, zagrożenie utraty pracy, nieodpowiednie stosunki międzyludzkie, pogoń za pieniądzem, poczucie odpowiedzialności za poziom życia rodziny).

4. Jak osiągnąć proces promocji zdrowia?

Promocja zdrowia jest to przede wszystkim proces, którego produktem ma być dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne, społeczne i duchowe.
Aby osiągnąć to człowiek musi być zdolny do:
- określenia i realizacji własnych aspiracji,
- zaspokojenia własnych potrzeb,
- zmiany albo radzenia sobie ze środowiskiem.
5..Jakie mogą być zachowania zdrowotne?
Do zachowań zdrowotnych możemy zaliczyć dwie grupy:

- zachowania pozytywne (prozdrowotne)
- zachowania negatywne  (antyzdrowotne)

Są to działania, które dla zdrowia mogą być korzystne lub ryzykowne Np.:
- palenie tytoniu,
- używanie alkoholu,
- stosowanie używek,
- zachowania seksualne,
- odpowiednia aktywność fizyczna,
- racjonalne żywienie,
- czy nawet utrzymanie higieny osobistej,
- zachowanie bezpieczeństwa zarówno w pracy jak i poza nią.
6. Jakie SA organizacje zajmujące się ochrona zdrowia?

Największa światowa organizacja zdrowia jest – Word healthly organization (WHO), która powstała w 1946 r., a w
Polsce swa działalność rozpoczęła od 1948 r. Obecnie należą do niej ok. 200 krajów na świecie. W Polsce organizacja jest również znana pod nazwa ŚOZ co w języku polskim znaczy Światowa Organizacja Zdrowia. Zajmowała się ona przede wszystkim:
- szczepieniami przeciwko Gruźlicy, Cholerze, Malarii, i Dżumy.
    - walką z AIDS
 7. Zdrowie optymalne – co to jest? Jak je uzyskać?

   Zdrowie optymalne jest to szereg 8 uogólnionych czynności jakie należy wykonać by uzyskać takie zdrowie. Do nich należą:

1) Zmniejszenie zagrażających czynników
2) Aktywność fizyczna
3) Odpowiednie odżywianie
4) Dodatki żywieniowe
5) Codzienny odpoczynek
6) Pozytywna postawa
7) Dobra opieka lekarska
8) Czyste powietrze i woda

Celem wykładu było propagowanie zdrowego stylu życia, akcentowanie zachowań prozdrowotnych.

Noc Biologów – „jak możemy pomóc ptakom w mieście”

Dnia 13.01. wybraliśmy się na wykład pt.: "Jak możemy pomóc ptakom w mieście" zorganizowany przez Uniwersytet Zielonogórski. Wykład był prowadzony przez dr. Marcina Bocheńskiego i mgr. Olafa Ciebiera. Dowiedzieliśmy się wielu ciekawych rzeczy, np.: jak poprawnie zbudować karmnik, aby koty i inne zwierzęta nie dostały się do nich. Wykład był bardzo ciekawie zorganizowany, ponieważ mogliśmy na własne oczy zobaczyć jak wygląda specjalistyczny sprzęt do obserwacji ptaków. Poznaliśmy też dużo grup i rodzai ptaków żyjących w miastach i nie tylko. Z prezentacji multimedialnej, którą nam przedstawiono mogliśmy dowiedzieć się jak pomóc ptakom w zdobywaniu pokarmu. Musimy wiedzieć co one jedzą i kiedy najbardziej będą go potrzebowały. Ptaków takich jak łabędzie lub kaczki nie wolno dokarmiać chlebem, co przeważnie robimy. Możemy karmić je kukurydzą lub gotowanymi warzywami. Dokarmianie ptaków zimą wzbudza kontrowersje. Jedni są zdania, że w mieście ptaki sobie poradzą i same znajdą pożywienie.  Inni  - uważają, że dokarmianie ptakom jest potrzebne. Bo kiedy śniegiem zasypane są parki , nieużytki na obrzeżach miasta a na dodatek – zamarznięte stawy i oczka wodne, los ptaków może być tragiczny. Jedni i drudzy maja prawdopodobnie rację, jedynie trzeba mieć świadomość, kiedy, gdzie i jakie gatunki ptaków należy dokarmiać. Kiedy sadzimy drzewa owocowe pomagamy w ten sposób także ptakom np.: jemiołuszka, one żywią się owocami jarzębiny, jabłoni, gruszy. Musimy pamiętać o tym , że jak zaczniemy już dokarmiać ptaki, szczególnie srogą zimą to musimy to robić aż do wiosny, inaczej możemy tylko skrzywdzić ptaki, które przyzwyczają się, że w naszych ogródkach zawsze znajdą coś do zjedzenia. Kolejny sposób pomocy to umieszczanie w ogrodach lub na parapetach podstawek z wodą, aby ptaki podczas upałów miały co pić. Pamiętajmy też, że większe ptaki potrzebują zbiorników wodnych np.: kaczki. Dowiedzieliśmy się także jak budować budki lęgowe tak , aby ptakom nic nie zagrażało, gdy w nich będą .
Wykład był bardzo interesujący, wiele informacji z pewnością wykorzystamy w życiu. Wielu rzeczy, o których była mowa na spotkaniu po prostu nie wiedzieliśmy, teraz spokojnie możemy pomagać ptakom.

W wykładzie uczestniczyli uczniowie klasy 2TS: Kinga Piwowarczyk, Marta Rabcewicz, Michał Urbanowicz

„Obudź w sobie Herkulesa”.

Dnia 13.01.2012r. na Uniwersytecie Zielonogórskim odbyła się „Noc Biologów”. Temat wykładu na którym byliśmy nosił nazwę „Obudź w sobie Herkulesa”. Na wykładzie prowadzonym przez Doktora Kasprzaka, rozmawialiśmy o fizjologii człowieka. Wykład podobał nam się. Był bardzo ciekawy, dowiedzieliśmy się dużo ciekawych rzeczy, m.in. Jak pracują płuca zwierzęce, widzieliśmy na zdjęciu płuca człowieka palącego 20 lat papierosy, czy też badaliśmy swoją pojemność płuc. Pojemność płuc, w potocznym rozumieniu, to maksymalna ilość powietrza, która zmieści się w naszych płucach. Ową pojemność płuc można mierzyć zarówno podczas wdechu jak i wydechu. Im większa jest pojemność płuc, tym więcej tlenu dostarcza się do organizmu, a tlen to po prostu energia. Pojemność płuc, wiąże się z trzema innymi. Pierwszy to pojemność płuc całkowita – TLC, która jest sumą pojemności płuc życiowej – VC oraz pojemności płuc zalegającej – RC. Do pomiarów pojemności płuc (życiowa - VC) wykorzystywane jest urządzenie zwane spirometrem. Przeciętny człowiek może pomieścić od 3,1 litrów (kobiety) do 5 litrów (mężczyźni) powietrza w płucach. Doktor pokazał nam też jak wyglądają i jak pracują płuca królika. To było bardzo ciekawe, ponieważ płuca przed wdechem były bardzo małe, a po wdechu zwiększały swoją objętość kilkakrotnie. Mieliśmy okazję również zbadać swoje ciśnienie i tętno, a po zbadaniu, ocenić swoją wydolność układu sercowo-naczyniowego. Po ocenie, dopasowywaliśmy się do odpowiednich typów reakcji układu sercowo-naczyniowego. Typy te, dzielą się na: Typ normo toniczny, hipertoniczny, hypotoniczny,  dystoniczny i typ stopniowego podwyższania.    Oskar Stefanowicz, Oskar Żaguń 2TS

Uczniowie klasy 3TS: Weronika Czochracz, Sandra Sobolewska i Wojciech Milak mieli okazję uczestniczyć w ogólnopolskiej akcji o charakterze popularno-naukowym, organizowanej jednocześnie w 15 środkach akademickich, tzw. NOCY BIOLOGÓW. Impreza miała miejsce dnia 13 stycznia 2012r w Uniwersytecie Zielonogórskim na Wydziale Nauk Biologicznych. .To darmowe korepetycje, ciekawe spędzenie wolnego czasu, okazja do przeprowadzenia doświadczeń i odkrycia tego, co jest dla nas tajemnicą.

Nasza grupa, wybrała warsztaty” PULP FICTION W ŚWIECIE ZWIERZĄT - BIOLOG NA TROPIE ZBRODNI”, które poprowadzili wykładowcy z uniwersytetu, tj. dr Agnieszka Ważna, dr Jan Cichocki, dr Elżbieta Roland, dr Elżbieta Hege. Celem warsztatów było ukazanie różnych aspektów drapieżnictwa, przybliżenie gatunków drapieżnych z różnych grup systematycznych (głównie ptaki i ssaki) i ich preferencji pokarmowych, oraz identyfikacja śladów biologicznych.

Każdy z nas, dostał do opracowania „dowody zbrodni”: woreczki z włosami, fragmentami kości, owadami, wypluwkami z opisem miejsca i okoliczności zbrodni oraz listą podejrzanych z opisem ich preferencji pokarmowych. W oparciu o opis preferencji pokarmowych różnych drapieżników oraz wiele przyrządów, określaliśmy kto popełnił „zbrodnię”. Po uzyskaniu odpowiedzi, nadeszła druga, trudniejsza część, mianowicie izolacja materiału genetycznego z próbek zebranych w „miejscu zbrodni”. Następnie w oparciu o zaprezentowane informacje proponowaliśmy wybór metod analiz DNA, umożliwiający identyfikację osobników – „mordercy” i „ofiary”. Mieliśmy do czynienia z krwią karpia i aparatura, którą wcześniej widywaliśmy tylko w podręcznikach. Mimo iż, wszystko zostało nam dokładnie wyjaśnione, korzystaliśmy z obecności doktorów i zadawaliśmy pytania, aby jak najwięcej się dowiedzieć i jak najlepiej rozwiązać zagadkę. W przerwie między poszczególnymi zadaniami, mieliśmy możliwość obejrzenia prezentacji multimedialnej– zdjęcia drapieżników i ich martwych ofiar z opisami: rozszarpane ofiary wilka, mogiła niedźwiedzia, ofiary dzierzby gąsiorka nabite na ciernie itp.

Jednogłośnie uważamy warsztaty za najlepsze na jakichkolwiek udało nam się być. Jesteśmy pod wrażeniem ogromu wiedzy prezentowanego przez wykładowców oraz możliwości jakie daje nowoczesny sprzęt wykorzystywany w laboratoriach. Mamy nadzieję, że za rok uda nam się znów tam być, a do tego czasu wydarzy się kilka podobnych akcji, które będą niosły ze sobą podobną ilość wiedzy przedstawionej w niesamowicie ciekawy sposób.

Uczniowie klasy 3TS, uczestnicy Nocy Biologów, Weronika Czochracz, Sandra Sobolewska, Wojciech Milak

Było świetnie! Uczniowie klasy 1 TLW mieli doskonałą okazje na odwiedzenie murów Uniwersytetu Zielonogórskiego, by dowiedzieć się parę ciekawostek na temat „Czy mszyce wiedzą co jedzą” na warsztatach „Noc biologów”. Krótką prezentacje poprowadziła pani dr Katarzyna Dancewicz przy pomocy swoich uczennic. Po ciekawej prezentacji sami przeprowadziliśmy test, aby rozpoznać rodzaj danej mszycy. Niestety nie wszystkim się udało, ale nic straconego! Przed nami kolejne wyzwanie. Teraz był czas na laboratorium i kolejne zadanie dla nas ;) Z panią mgr Agnieszką Szpalik mieliśmy za zadanie przyczepić czujniki urządzenia EPG i odczytać z monitora, przy pomocy ”ściągi” kiedy mszyca żeruje(tzn. wysysanie soków z rośliny). To wymagało cierpliwości, do końca wytrwali tylko wytrzymali . A w nagrodę po ciężkim zadaniu pani Agnieszka pozwoliła nam na znalezienie mszycy na liściach grochu, kapusty pekińskiej i zboża przyjrzenie się jej z bliska- zabawa z teleskopami oraz z binokularami. To był już koniec zajęć, zmartwieni tym faktem opuściliśmy nasz piękny Uniwersytet. A wszystkim zainteresowanym podajemy kilka najważniejszych informacji na temat tych owadów:

• « poprz.
• nast. »